Keynaya Apê Mûsayî: Rojnamegerê ke rêça pîyê mi ra şonê yenê girewtene

• Qetilbîyayîşê Mûsa Anterî ser ra 30 serrî vîyertê. Keynaya ci Rahşan Antere va, “Rojnamegerê ke rêça pîyê mi ra şonê yenê girewtene.”

DELAL AKYUZ / MA / IZMÎR

Zanyarê Kurdan Apê Mûsa 20ê Êlule 1992yî de Seyrantepeyê Dîyarbekirî de hetê JÎTEMî ra ame qetilkerdiş. Ser ra 30 serrî vîyertê la faîlî nêameyê girewtiş û derheqê dewa de cigêrayîşêko hîra nêame ramitene. Dewaya Mûsa Anterî nika binê talukeyê vîyartişê wextî de ya. 

Apê Mûsa 1920î de dewa Nisêbînî ya Zigingeyî de ame dinya. Zaningehê Îstanbûlî de perwedeyê hiqûqî nîme de verda û dima rojnameyanê Şark Postası û Diclenin Kaynağıyî de nuşteyî nuştê. Rojnameyê İlari Yurtî de bi nameyê ‘Qimil’î şîîrêka Kurdkî nuşte û na şîîre ver 1959î de ame girewtene. Badê darbeyê 60î hepisxane ra vejîya. Nuşte û meqaleyê ci kovar û rojnameyanê sey Deng, Bariş Dünyası, Yön, Dicle-Fırat, Azadîya Welat, Yeni Ülke, Özgür Gündem, Rewşen û Tewloyî de weşanîyayê. Hetê Apê Mûsayî ra 7 kitabî ameyê nuştiş û ferhengêko Kurdkî-Tirkî ame hedrekerdiş. 11 serrê Apê Mûsayî hepis de vîyertê.

Îtîrafkarê JÎTEMî nameyi daye

Îtîrafkarê JÎTEMî Abdulkadîr Ayganî 2004î de îtîraf kerd ke cînayet senî ameyo plankerdiş û senî ameyo kerdiş. Goreyê îtîrafê Ayganî, cînayet hetê ronayoxê JÎTEMî Cem Ersever, Mahmut Yildrim(Yeşîl), Mustafa Denîz, Savaş Gevrekçî, Alî Ozansoy, Cemîl Işik(Hogir) û Hamît Yildirimî ra ameyo kerdene. Cigêrayîşî ra çîyêk nêjevîya û derheqê dewa de Mehkemaya Heqanê Merdiman a Ewrûpayî rê 2000î de muraceat ame kerdene. Hetê mehkema ra 2006î de qerar ame dayene û Tirkîya ameye mehkûmkerdiş.

Dewa ameye akerdiş

29ê Hezîrane 2012yî de faîlan ra Hamît Yildirim Şirnex de ame tepiştene û dewa vîyartişê wextî ra xelisîyaye. Derheqê Hamît Yildirim, Mahmut Yildirim, Abdulkadîr Aygan û Savaş Gevrekçîyî de biqestî merdim kiştişî ra îddîanameyêk ame hedrekerdiş û 25ê Hezîrane 2013î de hetê Mehkemaya Cezaya Giranî ya 7ine ya Dîyarbekirî ra ame qebulkerdiş. La bê Hamît Yildirimî nê kesan ra çew nêame tepiştiş. Hamît Yildirim zî 2017î de ame veradayîş.

Dewa bestîyaye dewaya JÎTEMî ra

Dewaya Mûsa Anterî 23ê Kanûne 2014î de bestîyaye dewaya JÎTEMî ra. Dewa Dîyarbekirî ra kirişîyaye Mehkemaya Cezaya Girane ya 6ine ya Enqerayî. Mehkema do vîyartişê wextî ra 5 rojî verî cû 15ê Êlule de Enqara de bêra viraştene.

Rêçdarê ey heqîqetan tarî de nêverdenê

Mûsa Anter emrê xo da rojnamegerîya Kurdan û bi keda xo bi Apê Mûsayê pêroyê Kurdan. Rêçdarê ey ewro zî rêça ey ra şonê û heqîqetan tarî de nêverdenê. Apê Mûsa her serre bi xeylê çalakîyan yeno yadkerdiş. Înan ra yew zî Xelatê Rojnamegerî yê Şehîdanê Çapemenîya Azade yê Mûsa Anterî yê.  Musabeqa 29 serran ra nat yena viraştene û netîceyê musabeqaya emserî do 18ê Êlule de bêrê eşkerakerdiş.

Her roje şitilê neweyî rasenê

Keynaya Apê Mûsayî Rahşan Antere va, “Rêça pîyê mi de qelemê zaf pêtî rasenê. Ez zerra rojnamegeranê ciwanan de adir, heskerdiş û welatperwerî vînena. Ez vana, bawo ti nê domanan vînenê? Dara to bena pîle û her roje şetilê neweyî rasenê.”

‘Ganî ma wayîrê yewbînan bivejîyê’

Rahşan Antere va, “Xeylê rojnamegerî rêça pîyê mi ra şonê. Nê rojnamegerî  mergî ra û hepis ra nêtersenê. Rojnamegerê ke rêça pîyê mi ra şonê yenê girewtene. Ez dejê înan zerra xo de hîs kena. Wazenê hêza ma vila bikerê. La ma timûtim hîna benê hêzdar. Pîyê mi vatênê ‘Wexto ke ma bimirê ganî ma bizêdîyê û ma bibê wayîrê hişmendîye. Ma ganî bibê yew û wayîrê şarê xo bivejîyê’.”

Raştnuştoxî erzîyenê hepsan

Antere va, “Rojnamegerî timûtim raştê tehdayan yenê. Bi taybetî zî vera rojnamegeranê Kurdan tehdayê giranî estê. Çunke ê raştîyan nusenê. Ma rewşa mintiqa rojnamegeranê Kurdan ra musenê. Coka wazenê vengê înan bibirnê. Ganî rojnamegerê raşxnuştoxî cade bêrê veradayîş.”

‘Vîyartişê wextî ver do heqîqetî bêrê vîndîkerdiş’

Rahşan Antere derheqê mehkemaya 15ê Êlule de va, “Rîsk esto ke dewa 20ê Êlule de vîyertişê wextî ver bikewa. Na dewa nêqedîyaya û ganî vîyertişê wextî ver mekewa. Na dewa do rîmê serranê 90an biteqna. Eke dewa bikewa, do heqîqetî bêrê vîndîkerdiş. Coka ganî her kes wayîrê na dewa bivejîyo.”