‘Ez  GAZÎN a’

• Cuye û dengbêjîya Dengbêj Gazîne ser o kitabêk ameyo hedrekerdiş. Kitab hetê Ergun Sîbel Yucel û Marlene Schafers ra ameyo hedrekerdiş.

Cuye û dengbêjîya Dengbêj Gazîne ser o kitabêk ameyo hedrekerdiş. Kitab hetê Ergun Sîbel Yucel û Marlene Schafers ra ameyo hedrekerdiş.

Kitab bi nameyê ‘Ez Gazîn im’ Cinîyêka Denbêje’yî ameyo weşanayîş. Na xebata erjayî Weşanxaneyê aramî ra vejîyaya. Nameyê Dengbêj Gazîne eslê xo de Razîye ya. Dengbêj Gazine 1959î de Tetwanî de ameya dinya. A xora cinîyêka xoverdayox a û nameyê xo zî bi xo weçînena. Hinî dengbêjîya xo bi nê nameyi ramnena. Ma kitabî de hîkayeya cuya Dengbêj Gazîne vînenê û wanenê. Eynî wext de ma rewşa welatî û bedilîyayîşan zî vînenê. 

Dengbêjîye ver raştê tehdayan ameya

Kitabî de hem vatişê Dengbêj Gazîne ca genê hem zî malûmat û vatişê şinasî û merdimanê aye ca genê. Ma eşkenê vajê ke no kitab şahidbîyayîşan ra ameyo pê. Dengbêj Gazine zaf waşta cuya xo binusa la çi heyf ke wendiş û nuştişê aye çin bîyo. Coka na xebate ma rê sey mîrasî ya. A seba ke deyîran vana keyeyê pîyê xo de raştê tehdayan yena. Labelê aye çirey dengbêjîya xo ra û raya xo ra fek ranêverdayo. Wextêk tena peyê beran de deyîrê xo vatê la wextêk ra dima vengê aye rasayo zafin goş û her ca ra gulbang dayo. Dima a Wanî de Keyeyê Dengbêjan ê verênî akena û wendekaran rasnena. A zî raya Meryem Xan û Eyşe Şane ra şina. 

Kaseto ke Unkapani ra vejîyayo

Dengbêj Gazîne keyeyê xo ra nimitkî şina Unkapani û tîya de kasetê xo yê verênî vejena. Demêko kilm de vengê aye raseno zafin goşî. La a kesî ra nêvana mi kaset veto. Mîyanê serran de yena şinasnayîş û dewetê zaf cayan bena. Fransa ra bigere heta Ermenîstan zaf cayan de deyîranê xo vana. Dengbêj Gazîne şar û welatê x ora dûrî nêkewena û tim rewşa welatî vana. A vana, “Ez 16 rojî binê çimî de menda. Mi zaf îşkenceyî dîyê. Înan di rey vato beno ke ez merda û ez eşta fekê berê mi. Dengbêjîye ra nêbîyêne ez do teslîm bibîyêne la îşkenceyî de zî mi kilamî vatê. Mi kilama xo ya ‘Zindana Reş û Tarî’yî na rewşe ser o nuşte.”

‘Koyî ziwan û kulturê ma rê bîyê sitargeh’

Ma kitabî de xoverdayîşê cinîyêka xoverdayoxe wanenê. Dengbêj Gazîne wendiş û nuştiş nêzana la rewşa welatî ver xo bi xo sîyasetî û sosyolojîyî musena. A cayêk de vana, “Koyî seba azadîya cinîyan mekanê muhîm ê, koyî ziwan û kulturê ma rê bîyê sitargeh.” Dengbêj Gazîne 2018î de baxçeyê keyeyê xo de wexto ke kilamî vatêne wefat kerde. Kilamî heta mergê ci bîyê hemrayê aye. Kitabî de ma cuya aye fotografan ser ra zî vînenê. Edîtorîya kitabî hetê rognameger Abdurrahman Gokî ra bîya. Açarnayîş û notasyonî zî hetê Erhan Ozdemîr, Gayane Ghazaryan, Akin Arslan, Mehmet Şarman û Rêdûr Dîjleyî ra ameyê kerdene. Ma hêvî kenê şima nê kitabî biwanê û na cuya rikrade ra xeberdar bibê.

* Nuşteyê Ahmet GUNEŞ, rojnameyê YENÎ YAŞAM di vejiyo.