Dr. Berwarî: Kurdistano Federe hetê Tirkîya ra îşxal bîyo

MA / Hakan YALÇIN / ENQERA

Akademîsyenê Zaningehê Dihokî Dr. Kamuran Berwarîyî dîyar kerd ke Tirkîya hetê eskerî, ekonomî, kultur û perwerdeyî ra Kurdistano Federe îşxal kerdo.

Tirkîya heta nika mintiqaya Kurdistanî de xeylê cayê eskerî awan kerdê û mintiqa rê serran ra nat zî hêrişan kena. Tirkîya bi mehneyê PKKyî reyde şerkerdişî hêrişanê xo zêdînena. PDK zî herinda ke verê nê hêrişan bigero, eqsê ci keno û rayîrviraştişî paştî dano nê polîtîkayan.

Hetkarê Serekê Akademîya Sîyaset û Demokrasîyî û akademîsyenê Zaningehê Dihokî Dr. Kamuran Berwarîyî polîtîkayê Tirkîya û PDKyî erjnayê.

‘Şerê cîhanî yo 3yin Rojava de qewimîyeno

Berwarîyî va, “Ewro çîyê ke Kurdistanê Başûrî de, Rojava de, Ukrayna û Efxanîstan de qewimîyenê leteyê şerê cîhanê 3yinî yê. Tirkîya, PDKyî reyde kewta têkilîyê ke zemînê îşxalkerdişê pêroyê Kurdistanî awan bikera. Nê têkilîyan de menfeatê Kurdan çin o.”

‘Tirkîya, Kurdistanê Başûrî îşxal kerdo’

Berwarîyî dîyar kerd nîno qebulkerdene ke PDK Tirkîya reyde hereket bikero û va, “PDKyî ameyoxê xo teslîmê Tirkîya kerdo. Kurdî nê têkilîyan raşt nêvînenê.Tirkîya, bi beragehanê eskerîyan, bi ekonomî û kulturî Başûr îşxal kerdo. Rewşa Kurdistanê Başûrî vera-vera xirabêre beno. Başûr de 2 hezar şîrketê Tirkîya estê. Xebatkarê ke Tirkîya ra yenê 500 dolar genê û xebatkarê Kurdî 300 dolar genê. Xazê Başûrî zî bêpere şino Tirkîya. Cuya ci û xozaya ci yena talankerdene. Kurdî do menfaatanê Tirkîya û PDKyî qebul mekerê.”

‘Sûîqastî bi destê Tirkîya û PDKyî benê’

Berwarîyî bale ante sûîkastan ser o û va, “Heta ewro sûîkastê ke Kurdistanê Başûrî de bîyê, bi destê Tirkîya ameyê kerdene. Eke PDK qetilkaranê welatperweran metepişo, o zî şerîkê sûîkastan o. Demêk verî cû nîmrojî buroyê KNKyî rê hêrişe bîye. Na hêrişe de embazê ma Denîz Bulbul ame qetilkerdiş. Buroyê KNKyî cayêko eskerî nîyo. Eke nê însanî nîmrojî yenê qetilkerdene, hukmatê Başûrî û îqtîdarê Hewlêrî berpirsîyar ê. Qetilbîyayîşê Denîz Bulbulî ra dima ame dîyarkerdiş ke qetilkar ameyo girewtene û dima do malûmatî bêrê dayene. La heta nika malûmatêk nêameyo dayene. Hinî nêşkenê vajê qetilkar destê ma de nîyo. Ganî qetilkar teslîmê Iraqî û sazîyanê edaletî yê mîyanneteweyîyan bibo.”

‘Ganî partîyê Kurdî yewbînî teftiş bikerê’

Dewamê qiseyanê xo de Berwarîyî va, “Ewro Kurdistan de 115 partîyî estê. Mavajê YNKyî şaşîyêke kerde, ganî partîyê bînî vera ci bivejîyê û verê na şaşîtîye bigerê. Seba ney dîalogan ganî sazîyêke biba. Ganî pêro partîyê Kurdistanî na mesele de baldar bibê. Îdareyê Mintiqaya Kurdistanê Federeyî sey sîstemê zaf partîyan û demokrasîyî aseno. La peyê perdeyi de ma vînenê ke gamêka xo Kurdistan de, gamêka xo ya bîne zî hetê îşxalkaran de ya. Na dirîye ya.”

‘Çareserîya mesela Îmrali de ya’

Berwarîyî dîyar kerd ke seba ke meseleya Kurdan bi rayanê demokratîkan çareser biba, ganî tecrîdê Serekê PKKyî Abdullah Ocalanî bêro wedartene. Berwarîyî peynî de va, “Ewro partîyê ke Kurdistanî rê îxanet kenê, ma mefikirê ke îxanetê înan ci rê kar maneno û vîrî ra şino. Çareserîya meseleya Kurdistanî bi îşkence û qetlîaman nêbena. Seba çareserîye, dewleta Tirkîya ganî Serekê PKKyî de bikewa dîalog û pêvînayîşan. Meseleya Kurdan bi no qeyde çareser bena. Heta meseleya Kurdan çareser meba, Rojhelato Mîyanên de şer û şîdet nêqedîyenê. Çar dewletî ganî seba çareserîya mesele têbigêrê.”