Xoverdayîşê 14ê Temmuze
pêncşem 16 tîrmehê 2020 - 22:20
- M. Hayrî Durmuş, Kemal Pîr, Akîf Yilmaz û Alî Çîçekî 14ê Temmuze de Zîndanê Amedî de vera kerdişanê bêexlaqan ê dewleta kolonyalîste dest pê Rojeyê Mergî yê Pîlî kerd.
Endamê Komîteya Merkezî ya PKKyî Mehmet Hayrî Drmuş 14ê Temmuz a serra 1982 de roja mehkemaya grûba Riha ya PKKyî de beyraqa Xoverdayîşê Zîndanê Amedî ya Mazlûm Doganî û Çaran wegirewte û bi Rojeyê Mergî yê Pîlî berz kerde.
Mehmet Hayrî Durmuşî wina vatêne: ''Ez do ewro tîya, na salone de derheqê ameyoxê ma de eşkerayîyanê muhîman bidî. Verê her çîyî wazena nê bîyarî ziwan: PKK têgêrayîşêk o ke Kurdîstanî ra mesuldar o. Ma, endamê nê têgêrayîşî, heme problemanê PKK û Kurdîstanî ra dereceya ewilêne ra mesuldar ê. Şima seba na mesuldarîya ma ma bi îdamî muhakeme kenê. Xofedakerdişê Mazlûm Doganî, xovêşnayîşê Çaran no ramot: 'Hendî bes o.'Belê ez zî vana 'hendî bes o.'Ewro ra tepîya ez dest bi rojeyê mergî kena.''
Mîyanê tepişteyan ra înanê ke Hayrîyî goşdarî kerdêne Kemal Pîr, Alî Çîçek û dima ra zî hîrê tepişteyê bînî tewrê çalakîya rojeyê mergî bîyî. Dadgerî gama têgêrayîşê mîyanê tepişteyan vîneno, seba giranî ê Kemal Pîrî ra vano, 'Kemal ti zî dest pêkenê?‘
Kemal Pîr zî vano: ''E, bêguman ez zî. Verê nikayî mi bi desan reyan vatibi, 'Eke yew reyna beyraqe berz kero, ez do zî bibî yo dîyin.' Û nika tîya, na salone de hemverê şahidîya şima de ez zî tewrê rojeyê mergî bena. Wazena na yewe zî vajî ke ma erey kewtê, ganî ma rew ra dest pê bikerdêne. Labelê rixmê nê de zî rojêka wina tarîxîye de destpêkerdişê na çalakîye xeylî manîdar a.''
Alî Çîçek zî dest bi qiseykerdişî keno û vano, ''Bi nameyê mîlîtanêkê PKKyî nêtersena, xo dûrî nêdana û vana. Bi nameyê cimatê kurdî, sey şorişgêrêk û mîlîtanêkê PKKyî soz dana ke heta helmê xo yê peyênî ez do layîqê şarê Kurdîstanî û partîya xo bibî. Bi nê sozê xo tewrê rojeyê mergî yê embaz Hayrîyî bena.''
Akîf Yilmazo ke wextê mehkema de salone de nêbi pîya bi embazêkê xo yê zîndanî tewrê karwanê rojeyê mergî bi. Esat Oktay Yildirano ke zîndanê Amedî de konseya leşkerîye ya Kenan Evrenî temsîl kerdêne, di rojî dimayê 14ê Temmuze ra Akîf Yilmaz zî şirawit koxuşa 36ine ke Hayrî, Kemal, Alî û çalakgerê bînî tede bî.
Rojeyê Mergî yo Pîl ke 14ê Temmuz a 1982yî de dest pêkerd, bi girewtişê heqê pawitişê sîyasîyî, wedartişê tecrîdî û bicaameyîşê hemleya gerîla ya 15ê Tebaxe qedîya.
M. Hayrî Durmuş
M. Hayrî Durmuş serra 1955î de dewa Qumikî ya qezaya Depe dadîya xo ra bîyo û perwerdeyê dibistane, dibistana mîyanêne û lîseyî Çewlîg de safî kerd. Durmuş wexto ke hema ciwan şorişgêrîye şinasneno. Wexto ke Fakulteyê Tipî yê Zanîngehê Hacettepe yê Anqara de waneno marksîzm, lenînîzm ser o cigêrayîşan keno. Durmuş peynîya serra 1975î de koma Apoyî de ke rayberîya ci Abdullah Ocalan keno û dima nameyê ci beno PKK, ca gêno. Serra 1977î de Durmuş zanîngeh war verdeno û dest pê xebatanê şorişgêrîye keno. Nê serran de Çewlîg, Amed, Mêrdîn û Riha de tay xebatan keno. M. Hayrî Durmuş zî tewrê kombîyayîşê ronayîşê PKKyî beno û serra 1979î de tepişîyeno.
M. Hayrî Durmuş mîmar û ronayoxê Rojeyê Mergî yê 14ê Temmuze bi û roja 55. ya rojeyê mergî de dinyaya xo bedilneno.
Wefatê xo ra verî wina wesîyet keno: ''Mi vera Partîye wezîfeyê xo tam nêardî ca. Kerraya gorê mi ser o deyndar binusê.''
Kemal Pîr
Kemal Pîr dewa Guzelolukî yê qezaya Torulî ya Gumuşhaneyî de serra 1952î de yeno dinya. Wexto ke Kemal Pîr Zanîngehê Anqara de waneno Abdullah Ocalan û meseleya kurdan şinasneno. Kemal Pîr serra 1976î de şino Kurdîstan. 3ê hezîrana 1977 û 8ê teşrîna peyêne ya 1978î de di rey yeno tepiştene. Wexto ke zîndan de tepişte bi remeno. Serra 1979î de PKKyî bire daye ke vejîyo teberê welatî coka Kemal Pîr zî şino Fîlîsin. Serra 1980î de wexto ke agêreno welat yeno tepiştene.
Zîndanê Amedî de rixmê îşkenceyanê cunta xoverdayîşî ra qet fek vera nêda. Kemal Pîrî zî M. Hayrî Durmuşî ra dima dest pê rojeyê mergî kerd. Roja 55. ya rojeyê mergî de dinyaya xo bedilnaye.
Akîf Yilmaz
Akîf Yilmaz dewa Beşîktaşî ya Erdexanî de serra 1956î de yeno dinya. Akîf Yilmazo ke keyeyê ci zaf xizan bi, lîse de neçare maneno ke perwerde war verdo û bixebito. Wexto ke metropolan de xebitîyayêne têkoşînê sinifî şinasna. Serra 1976î de Akîf Yilmaz Têgêrayîşê Apogîr şinasna û tewrê Têkoşînê Azadîye yê Kurdîstanî bi.
Akîf Yilmaz serranê 1978-1979î deQers û dormeyê ci de xebatê xo ardî ca. Dima wexto ke Amed de komîteya herêmîye de xebata xo ardêne ca, tepişîya. Zîndanê Amedî de vera kerdişanê bêexlaqan tewrê Rojeyê Mergî yê 14ê Temmuze bi. Roja 63. ya xoverdayîşî de dinyaya xo bedilnaye.
Alî Çîçek
Alî Çîçek serra 1961î de qezaya Cûrnê Reşî ya Riha de dadîya xo ra bîyo. Hema ke doman bi Têkoşînê Azadîye yê Kurdîstanî şinasna û dest pê xebatan kerd. Hema 16 serre bi tepişîya û sey 'milîtanê PKKyî' Zîndanê Amedî de mend. Seba ke zaf bi kelecan û zixm bi zîndan de tepişteyan ci rê vatêne 'estareyo sûr.'
14ê temmuze de Dewaya PKKyî ya Riha de Mehmet Hayrî Durmuş û Kemal Pîrî ra dima da zanayene ke o do det pê rojeyê mergî bikero. Alî Çîçek roja 65. ya rojeyê mergî de dinyaya xo bedilnaye. Cenazaya ci 28 serran ra dima wesîyetê ci ser o ameye berdene bi Amed.
ANF